Praca odgrywa w życiu człowieka niezwykle istotną rolę. To nie tylko sposób na zarabianie pieniędzy i zapewnienie bytu sobie i rodzinie, ale również źródło satysfakcji, rozwoju osobistego i społecznego. Oczywiście pod warunkiem, że jest to praca świadomie i dobrowolnie wybrana spośród innych możliwości spełnienia zawodowego. Satysfakcjonująca praca kształtuje naszą tożsamość, nadaje sens życiu i pozwala nam realizować swoje pasje i ambicje.
Gdy praca nie daje satysfakcji
Niestety, wiele osób nie lubi swojej pracy i nie czuje żadnej satysfakcji z wykonywanych obowiązków. Tkwią w niej od weekendu do weekendu i od urlopu do urlopu, odliczając lata i miesiące do emerytury. Co zrobić w tym przypadku? Nie ma sensu tkwić w nielubianej pracy. Taka sytuacja to motywacja do zmiany pracodawcy.
Niestety, w niektórych regionach kraju ni ma zbyt wielkiego wyboru, jeśli chodzi o zakłady pracy. Co wtedy zrobić? Tak naprawdę zawsze jest jakieś wyjście. Konieczne niekiedy jest przebranżowienie i zmiana zawodu. Jeśli marzysz o innej pracy albo masz pomysł na swój biznes, to nie odkładaj tego w nieskończoność. Złóż wniosek o dofinansowanie do szkolenia i wybierz kurs, dzięki któremu zdobędziesz nowe kwalifikacje. Jest też kilka sposobów na pozyskanie funduszy dla nowych przedsiębiorców, np. kredyty na preferencyjnych warunkach, dofinansowania do rozwoju start-upów, dotacje z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.
Człowiek docenia wartość pracy, gdy ją traci i nie może znaleźć kolejnej
Wiele osób docenia wartość pracy dopiero wtedy, gdy z różnych przyczyn ją traci. Choć wydaje się, że w obecnej sytuacji gospodarczej naszego kraju, każdy obywatel czynny zawodowo może tę pracę znaleźć, to w praktyce różnie to wygląda. Jest kilka regionów, gdzie nadal są problemy ze znalezieniem pracy. Dotyczy to zwłaszcza kobiet, które z rożnych względów nie mogą przeprowadzić się do innego regionu, miasta, czy pracować w delegacji.
Jako doradca zawodowy, mam do czynienia z ludźmi, którzy popadają w przygnębienie z powodu braku pracy. Nie tylko brakuje im pieniędzy, ale też czują się niepotrzebni w społeczeństwie. Niektórzy korzystają z pomocy doradcy zawodowego, który pomaga im wybrać nową ścieżkę zawodową i sposób przekwalifikowania. Inni popadają w marazm i tracą nadzieję, że ich sytuacja zmieni się kiedyś na lepszą. Jeszcze inni wykonują pracę nielubianą, poniżej swoich kwalifikacji, aby cokolwiek robić i zarobić. Takie właśnie przypadki uczą szacunku do pracy i uświadamiają ludziom, że praca jest w życiu bardzo ważna.
Praca, jako źródło utrzymania finansowego
Dla większości ludzi praca jest podstawowym źródłem utrzymania. Dzięki niej możemy zaspokajać swoje podstawowe potrzeby, takie jak żywność, mieszkanie i ubranie. Praca pozwala nam również na utrzymanie rodziny i zapewnienie jej godnych warunków. Poczucie finansowego zabezpieczenia jest bardzo ważne na każdym etapie życia. Dzięki godnym zarobkom pracownik może spełniać marzenia. Choć do pełni szczęścia potrzebne jest też zdrowie, wolny czas na odpoczynek, a także poukładane relacje z najbliższymi. Te wszystkie obszary przenikają się i umożliwiają zachowanie równowagi emocjonalnej i poczucia spełnienia.
Praca, jako źródło satysfakcji
Oprócz zapewniania środków do życia, dobra praca jest również źródłem ogromnej satysfakcji. Kiedy wykonujemy pracę, która nas interesuje i w której czujemy się dobrze, to czerpiemy z niej radość i poczucie spełnienia. Praca może być również źródłem dumy i pewności siebie, gdy osiągamy sukcesy i realizujemy swoje cele. Aby tak było, potrzebne jest uznanie przełożonych, dobre motywowanie, dobra atmosfera w zespole oraz satysfakcjonujące wynagrodzenie. Niekiedy któryś z tych czynników zawodzi, ale mimo to człowiek z zadowoleniem wstaje i wychodzi do pracy. Tak bywa w zawodach związanych ze służbą drugiemu człowiekowi, bo wielu ludzi spełnia się poprzez pomoc bliźnim. Może to być na przykład służba zdrowia czy pomoc społeczna.
Praca, jako źródło rozwoju osobistego
Praca to doskonała okazja do rozwoju osobistego. W trakcie wykonywania swoich obowiązków zawodowych uczymy się nowych umiejętności, zdobywamy wiedzę i doświadczenie. Praca pozwala nam również rozwijać nasze talenty i predyspozycje, zwłaszcza wtedy, gdy pracodawca umożliwia dostęp do różnorodnych szkoleń. Dlatego właśnie brak możliwości awansu, a także monotonne, powtarzalne zadania zniechęcają wiele osób do pracy i są powodem zmiany zatrudnienia.
Praca jako możliwość integracji społecznej
Praca to ważny czynnik integrujący społeczeństwo. Dzięki niej poznajemy nowych ludzi, nawiązujemy kontakty i budujemy relacje. Praca pozwala nam również na współdziałanie z innymi ludźmi i realizowanie wspólnych celów. Niektóre zawody i obowiązki umożliwiają zbudowanie autorytetu, swojej marki i rozpoznawalności w lokalnej lub szerszej społeczności. Człowiek czuje się potrzebny w społeczeństwie. Ma satysfakcję, że jego praca jest pożyteczna, że sprawił komuś przyjemność, wykonując swoje obowiązki zawodowe. Kontakt z drugim człowiekiem to też dla wielu osób pokonanie ich barier, takich jak nieśmiałość, niska samoocena, a także trening umiejętności interpersonalnych.
Wartość pracy w różnych kulturach
Postrzeganie wartości pracy w różnych kulturach może się różnić. Zależy to po części od wartości religijnych w danym kręgu kulturowym, od historii narodu i stanu gospodarki danego kraju. W niektórych kulturach praca jest postrzegana jako obowiązek budowania dobrobytu kraju i społeczeństwa oraz sposób na zapewnienie bytu rodzinie. W innych kulturach praca jest postrzegana jako sposób na samorealizację i osiągnięcie sukcesu. Indywidualne postrzeganie wartości pracy zależy od charakteru człowieka, jego potrzeb, ambicji oraz przykładu wyniesionego z domu rodzinnego.
W obecnych czasach, w dobie konsumpcjonizmu, globalizacji i postępu technologicznego, zaobserwować można bardzo różne postrzeganie wartości pracy. Jedni coraz większy nacisk kładą na beztroskie życie, bez większych obowiązków. Główną wartością jest dla nich spełnianie marzeń i korzystanie ze zdobyczy cywilizacji. Inni zaś sens życia upatrują w zdobywaniu premii, uznania przełożonych i w gromadzeniu coraz większych pieniędzy, z których często nawet nie mają czasu skorzystać.
Praca, a sens życia
Dla wielu ludzi praca jest ważnym źródłem sensu życia. Kiedy czujemy, że nasza praca jest wartościowa i ma znaczenie, czujemy się bardziej spełnieni i szczęśliwi. Praca może nam również dawać poczucie celu i motywacji do działania. Warto jednak uważać, aby nie przesłoniła innych ważnych wartości, takich jak rodzina, zdrowie, czas na odpoczynek i realizowanie swoich pasji. Niekiedy praca staje się wypełniaczem życia, bo zagłusza samotność, poczucie straty po rozwodzie czy śmierci współmałżonka czy po prostu brak innych celów w życiu. Dobrze jest wtedy zatrzymać się, wziąć dłuższy urlop, odpocząć i przepracować swoje emocje. Pozwolić sobie na przeżycie straty czy żałoby. Znaleźć nowy cel i sens życia. Nie wolno poświęcać się w całości pracy, bo konsekwencją mogą być zaburzenia emocjonalne, różnego rodzaju lęki, stany depresyjne, ale też tworzenie trudnej atmosfery w pracy. Wiadomo przecież, że nie wszyscy pracownicy są tak dyspozycyjni, a wręcz nie przepadają za nadgorliwymi współpracownikami.
Nie tylko pracą człowiek żyje
Warto jednak pamiętać, że praca nie powinna być jedynym celem w życiu. Ważne jest, aby znaleźć równowagę między pracą, a życiem prywatnym. Nie wolno również zapominać o odpoczynku i relaksie, które są niezbędne do zachowania zdrowia i dobrego samopoczucia. Niestety wiele osób musi ze względów finansowych brać dodatkowe zlecenia albo dorabiac w weekendy. O ile okazjonalne dorabianie jest zrozumiałe, bo niekiedy potrzebny jest zastrzyk środków, to na dłuższą metę taka harówka odbija się na zdrowiu i zniechęca do pracy.
Wpis zredagowany na podstawie artykułu:
Sitarska G. Oddam życie za pracę, opublikowanym w: „Doradca Kariery” 3 (10) 2020, s. 15
